Nevruz, bütün Türk dünyası tarafından büyük şenliklerle kutlanıyor. Azerbaycan’dan Özbekistan’a, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan’dan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne Doğu Türkistan, Musul-Kerkük, Gagavuz Türkleri, Kırım Türkleri, Macaristan, Batı Trakya Türkleri, Güney Azerbaycan’dan, Suriye Türkmenleri’ne Nevruz Bayramı’nda ozanlar dombıra eşliğinde şiir okuyor ve dualar ediyor.
Türklerin önemli bayramlarından biri olan Nevruz’da, Gazi Mustafa kemal Atatürk’ün Ankara’da yapılan etkinlikleri izlerken çekilmiş bir fotoğrafı paylaşıldı.
GÜNEŞİN ZAFERİ
Türk Dünyasında Nevruz, güneşin zaferi, yeniden doğuşu büyük şenlikler düzenlenerek akçam ağacı altında kutlanıyor. Güneşin yeniden doğuşu, bir ”yeni doğum” olarak anlamlandırılıyor.
Akçam ağacı, bir motif olarak Türklerde sıklıkla kullanılır, özellikle halı, kilim ve işlemelerimizde sıkça karşımıza çıkar. Türklerde güneşin de çok önemli olduğu biliniyor. Bir inanca göre, gecelerin kısalıp gündüzlerin uzamaya başladığı 21 Aralık’ta gece-gündüzle savaşıyor. Uzun bir savaştan sonra gün geceyi yenerek zafer kazanıyor.
Güneşin zaferini Türkler büyük şenliklerle ‘akçam ağacı’ altında coşkuyla kutluyor. Güneşin yeniden doğuşu, bir ”yeni doğum’‘ olarak algılanıyor.
ALA ÇİLEDEN SONRA NEVRUZ OLUR
“3 ay sonra Bayramdır, Novruz Bayramı.” Öz Türkler Azeriler 21 Aralık’tan sonra 40 gün ‘Büyük Çile’ (21 Aralık – 30 Ocak), sonra 20 gün ‘Küçük Çile’ 31 Ocak – 20 Şubat) ve ‘Ala Çile’ (20 Şubat – 20 Mart)’den sonra 21 Mart’ta Nevruz olur.
NARDUGAN BAYRAMI NEDİR?
Türklerde yılbaşı aslında Nardugan olarak bilinir. Türklerin yeniden doğuş bayramı olan Nardugan Bayramı, 21 Aralık’ta başlıyor ve 21 Mart’ta Nevruz olarak tamamlanıyor. Çünkü 21 Mart günü gece ve gündüz eşitleniyor, bahar geliyor ve doğa yeniden canlanıyor.
Çam ağacı süslemelerinin anlamı da buradan geliyor çünkü adına “hayat ağacı” deniliyordu.
Türklerin Nardugan (yeniden doğuş) bayramı yüzyıllar sonra, Hristiyanlar tarafından alındı ve 24 Aralık İsa’nın doğumu (Noel) olarak uyarlandı.
Fakat bu İsa’dan çok önce Orta Asya’da kutlanan bir Türk yeni yılı kutlama bayramıydı. Hristiyanların simgesi Noel Baba’da aslında Türk geleneğinin ürünlerinden biri.
Noel Baba olarak bilinen kişiden yüzyıllar önce, Orta Asya’da ”Ayaz Ata” ve ”Kar kız” hikayesi vardı.
Ayaz Ata Türk Mitolojisine göre kışın soğukta ortaya çıkan, kimsesizlere ve açlara yardım eden, garipleri sevindiren bir efsaneydi.
Dünyaca tanınan Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ, çam ağacı süslemelerinin Hıristiyanlıktan yüzlerce yıl önce Türk geleneklerinde olduğunu birçok kez açıklamıştı.
