Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Bütçesinde Soğanlı Protesto… Bakan Yumaklı: “Ülkemiz Tarım ve Gıda Ürünlerinde Net İhracatçıdır”
CHP milletvekilleri, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda çiftçinin yaşadığı sorunlara dikkat çekmek için komisyon sıralarına limon, pamuk ve soğan çuvalı bıraktı. CHP’li milletvekilleri, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya çiftçinin limon ağaçlarını kestiğini, pamuk ve soğandan para kazanamadığını ifade etti. Bakan Yumaklı ise sunumunda; “Son 21 yılda 95 milyar dolar dış ticaret fazlası verdik. Ülkemiz tarım ve gıda ürünlerinde net ihracatçıdır” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bütçe teklifi görüşülüyor. CHP’li milletvekilleri, sıralara ve Bakan Yumaklı’nın masasına limon, pamuk ve soğan çuvalı koyarak tarımın getirildiği durumu protesto etti. CHP’li milletvekilleri, Bakan Yumaklı’ya para etmediği için çiftçinin limon ağaçlarını kestiğini, pamuk ve soğandan bu yıl üreticinin kazanamadığını ifade etti. Komisyon Başkanı Mehmet Muş, CHP milletvekillerinin Yumaklı’nın masasına koyduğu çuvalları ‘Oraya koymanız doğru değil” diyerek görevlilere kaldırttı.
Yumaklı, bütçe sunumunda Türkiye’nin tarım ve gıda ürünlerinde “net ihracatçı” olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Tarım orman sektörü son 20 yılın 16’sında büyüme gösterdi. Ocak-Eylül 2023 döneminde 18,8 milyar dolar ithalata karşılık 22,1 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. Bu sayede 3,3 milyar dolar dış ticaret fazlası verdik. Fındık, kuru üzüm, kuru kayısı, incir, kabuksuz Antep fıstığı, ayva, dondurulmuş alabalık, buğday unu ve bulgur ihracatında dünyada birinci sıradayız. Son 21 yılda 95 milyar dolar dış ticaret fazlası verdik. Ülkemiz tarım ve gıda ürünlerinde net ihracatçıdır.”
Yumaklı, 97 ülkeye tohum ihracatı yapıldığına dikkat çekerek, “2023 yılı ilk 9 ayında, sertifikalı tohum ihracatı 235 milyon dolar, sertifikalı tohum ithalatı 212 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir” diye konuştu.
“HAYVANCILIKTA YÜZDE 100 ARTIŞ GERÇEKLEŞTİRDİK”
Hayvan varlığının arttığına dikkat çeken Yumaklı şöyle konuştu:
“Büyükbaşta yüzde 68 artışla 16 milyon 687 bine, küçükbaşta yüzde 67 artışla 53 milyon 274 bine, üretimimizi; kırmızı ette yüzde 181 artışla 2 milyon 192 bin tona, çiğ sütte yüzde 156 artışla 21 milyon 564 bin tona, beyaz ette yüzde 247 artışla 2 milyon 472 bin tona, yumurtada yüzde 71 artışla 19 milyar 808 milyon adede, balda yüzde 59 artışla 118 bin tona çıkardık. Hayvancılıkta sürdürülebilirliği ve verimliliği artırmaya yönelik desteklemelerde 2023 yılında birçok kalemde yüzde 100’ün üzerinde artış gerçekleştirdik.”
2003-2022 döneminde çiftçilere toplam 803 milyar TL destekleme ödemesi yapıldığını bildiren Yumaklı, IPARD-3 programı kapsamında yeni desteklerle başlayacaklarını belirtti. Yumaklı, “Kırsal kalkınmada 2006’dan bu yana 94 milyar hibe verildiğini ifade etti” dedi.
“GELİR KORUMA SİGORTASI BUĞDAYDA DA UYGULANACAK”
Tarımsal sigortalar kapsamında TARSİM’in sigorta poliçe bedellerinin, yüzde 67’ye varan oranlarını Bakanlığın karşıladığını açıkılayan Yumaklı, “2006’dan bu zamana kadar toplam 22,5 milyon poliçe düzenlenerek, 1,1 trilyon TL değerinde tarımsal ürün sigortalandı. 20 milyar TL hasar tazminatı ödendi” dedi.
Gelir Koruma Sigortası poliçe bedelinin yüzde 60’ını karşıladıklarını ifade eden Bakan Yumaklı, “Buğdayda verim kaybı ve fiyat dalgalanmalarına bağlı Gelir Koruma Sigortası, 2023-2024 üretim sezonunda ülkemiz genelinde uygulanacaktır” diye konuştu.
“EN ÇOK AĞAÇLANDIRMA YAPAN ÜLKELER ARASINDA DÖRDÜNCÜYÜZ”
Yumaklı son 21 yılda 5,9 milyon hektar alanda 6,6 milyar fidanı ekildiğini ifade ederek şunları söyledi:
“Yıl sonuna kadar bu rakamı 7 milyara ulaştıracağız. En çok ağaçlandırma yapan ülkeler sıralamasında dünyada dördüncü, Avrupa’da birinciyiz. Ahşap sektöründe 2002’de 515 milyon dolar olan ihracat rakamımızı yıl sonu itibarıyla 2 milyar dolara çıkarmış olacağız. Orman yangınlarıyla mücadelede İHA kullanan Avrupa’da ilk dünyada ikinci ülkeyiz. Hava gücümüze son olarak dahil ettiğimiz 2 yerli üretim helikopterle beraber 6’sı gece görüş kabiliyetine sahip toplam 75 helikopter, yangın keşif ve yönetim uçağı OTAĞ ile birlikte 22 yangın söndürme uçağımız ve 8 insansız hava aracı ile yangınlarla mücadelemizi sürdürmekteyiz. Arazöz sayısını 1.560’a, ilk müdahale aracını 2.453’e, iş makinasını 786’ya çıkarttık.”
“YANGINA İLK MÜDAHALE SÜRESİNİ 11 DAKİKAYA DÜŞÜRDÜK”
Helikopterlerin ve arazözlerin kolay ve çok hızlı su ikmali yapabilmesi için ülke genelinde 4 bin 630 yangın havuzu ve göleti inşa ettik. Özel eğitim almış 462 personelden oluşan ORKUT timleri kurarak yangınla mücadelede görevlendirdik. 6 Şubat depreminde de aktif görev alan bu ekiplerimizin sayısını 4 bin 500’e çıkarmayı hedefliyoruz. Yangına ilk müdahale süremizi son 20 yılda 40 dakikadan 11 dakikaya düşürdük.
“TÜRKİYE YÜZYILINA YAKIŞIR ESER YUSUFELİ BARAJI”
Yumaklı, su ile ilgili son 21 yılda şu çalışmaları yaptıklarını söyledi:
“10 bin 86 tesisi hizmete alarak, 2023 yılı fiyatlarıyla 1 trilyon 265 milyar TL yatırım yaptık. Sulanan arazi miktarını 47,9 milyon dekardan, 71 milyon dekara, yıllık sağlanan içme suyu miktarını 2 milyar metreküpten, 5,2 milyar metreküpe, toplulaştırılan arazi miktarını 4,5 milyon dekardan, 72,7 milyon dekara, baraj sayısını 276’dan 1.018’e, gölet ve bent sayısını 228’den 726’ya, HES sayısını 125’ten 750’ye, taşkın koruma tesis sayısını 5.018’den 10.697’ye, atık su arıtma tesisi sayısını 24’e, yer altı depolaması ve suni besleme tesisi sayısını 127’ye çıkardık. Türkiye yüzyılına yakışır bir eser, dünyanın en yüksek beşinci barajı, muazzam bir mega yapı Yusufeli, gövde tipi bakımından dünyanın en büyük barajı Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu, dünyanın altıncı yüksek barajı Deriner, Avrupa’nın en yüksek barajı Çine Adnan Menderes.
AFRİKA’DA 2 MİLYON KİŞİYE İÇME SUYU
‘Asrın Projesi’ olarak adlandırılan Su Temin Projesi’yle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne yılda 75 milyon metreküp su sağlıyoruz. Sınır aşan hizmet anlayışımız kapsamında gönül coğrafyamızı da unutmadık. Afrika’da yaklaşık 2 milyon kişiye içme ve kullanma suyu temin ettik.”
“DEPREM ZARARI 24,1 MİYAR TL”
Depremle beraber tarım ve orman sektöründe meydana gelen zararın büyüklüğünün 24,1 milyar TL düzeyinde olduğunu söyleyen Bakan Yumaklı, “236 bin metrekare brandayı ve 4 bin 415 izolasyonlu hayvan çadırını teslim ettik. Üreticilerimize 16 bin ton hayvan yemi dağıttık. 43 bin 317 küçükbaş, 549 bin 105 kanatlı ve 26 bin 318 arılı kovan dağıtımını tamamladık” dedi.
“TMO, ALIM REKORU KIRDI”
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) tarihindeki alım rekorunu kırdığını söyleyen Bakan Yumaklı, şunları söyledi:
“-Alımlarda üreticilerimize 93 milyar TL ödedik, devam eden alımlarla birlikte bu yıl üreticilerimize 108 milyar TL ödemiş olacağız.
-Pancar üretimimiz geçen yıla göre yüzde 17 artışla 22,5 milyon tona ulaşacak… Ülkemizde tüketilen şekerin yüzde 100’ünü yerli şeker pancarından karşılamış olacağız.
-Bu yıl 146 bin üreticiden yaklaşık 592 bin ton ürün alarak 6,5 milyar TL ödeme yaptık. Yaş çay rekoltesinin 1 milyon 350 bin ton olmasını bekliyoruz.”
“MİRASÇILIK SORUNLARI SEBEBİYLE DESTEKLERDEN FAYDALANAMAYAN ÜRETİCİLERİMİZ DESTEKLERDEN İSTİFADE EDECEKLER”
Yumaklı, desteklerle ilgili bir müjde paylaşmak istediğini belirterek, “Mülkiyet ve mirasçılık sorunları sebebiyle desteklerden faydalanamayan üreticilerimiz de bundan sonra tarımsal desteklerden istifade edecektir” dedi. Yumaklı, TÜİK ile imzalanan protokol kapsamında, “tarım sayımının 2026 yılı sonuna kadar tamamlanacağını” açıkladı.
GÜRER: “MEVZUAT ÇIKMADAN BU KARAR ÇIKAMAZ”
Bakan Yumaklı’nın bu müjdesine muhalefet sıralarından tepki geldi. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Sayın Bakan mevzuat çıkmadan buna nasıl karar veriyorsunuz” dedi.
“TÜRKİYE YÜZYILI ÜRETİMİN VE ÜRETİCİNİN YÜZYILI OLACAK”
Gıda denetimi kapsamında 223 zirai ilacın satış ve kullanımının yasaklandığını söyleyen Yumaklı, “Ülkemizde 3 Mart 2023 tarihinde ilk kez tespit edilen Sat-2 serotipine karşı 2023 yılı içerisinde toplam 46 milyon doz aşıyı ürettik ve 32,6 milyon dozunu uyguladık” diyerek şunları söyledi:
“Türkiye Yüzyılı üretimin ve üreticinin yüzyılı olacaktır. Üretim planlaması, sözleşmeli üretim ve yeni destekleme modelimizle tarımsal üretime yön vereceğiz. İşlenmeyen tarım arazilerini üretime kazandıracağız. Organik tarım ve iyi tarım uygulamalarına yönelik desteklemeleri artıracağız.”
“ULUSAL SU KURULUNU OLUŞTURACAĞIZ”
Sel ve kuraklıkta “erken uyarı sistemi” kuracaklarını ifade eden Yumaklı, su kaynaklarının etkin yönetimi ve verimli kullanımın sağlanması için “Ulusal Su Kurulu” oluşturacaklarını söyledi.
