Mehmet ŞimşekABD Başkanı Donald Trump’ın bugün Beyaz Saray’da düzenlenecek “büyük” bir etkinlikle tüm dünyaya yönelik ek gümrük vergileri açıklaması bekleniyor. Trump’ın uzun bir süredir “Kurtuluş Günü” olarak tanımladığı 2 Nisan duyurusu, Oval Ofis’in önündeki Gül Bahçesi’nde gerçekleştirilecek ve programda kabine üyeleri de hazır bulunacak.
KARŞILIKLI VERGİ PLANI
ABD Başkanı’nın planına göre Washington, dünya üzerinde ABD’ye gümrük vergisi uygulayan her ülkeye istinasız olarak karşılıklı gümrük vergisi duyuracak. Cumhuriyetçi Başkan, bu politikasının ABD’yi yabancı ürünlere bağımlılıktan kurtaracağını öne sürüyor. Pazartesi akşamı Oval Ofis’te gazetecilerin sorularını yanıtlayan Trump, ABD’nin tüm dünya tarafından 50 yıldır “soyulduğunu” iddia etti. “Muhtemelen en çok sevdiğim terim Amerika’nın kurtuluşu. Bu ülkenin kurtuluşu, çünkü inanılmaz. Bakın, 36 trilyon borcumuz var ve bu uzun süredir birikiyor … çarşamba günü göreceksiniz. Karşılıklı olacak. Yani, bizden ne ücret alırlarsa biz de onlardan o ücreti alacağız” dedi. ABD Başkanı, karşılıklı gümrük vergileriyle bu sorunun çözülebileceğini vurguladı.
‘NAZİK DAVRANACAĞIZ’
Tüm dünyaya yönelik karşılıklı vergi duyurma planı kıtalararası bir huzursuzluk yaratırken Trump, bazı ülkelere daha “nazik” davranacaklarını ve gümrük vergisi oranlarını daha düşük tutacaklarını belirtti. ABD Başkanı, “biz onlardan daha nazik davranıyoruz. Dost ve düşman olan birçok ülke var. Bizi sömürdüler. Ama biz çok nazik olacağız. Rakamlar, bizden aldıkları ücretten daha düşük olacak ve bazı durumlarda belki de önemli ölçüde daha düşük olacak” dedi.
SAVAŞ ÇOKTAN BAŞLADI
Trump’ın bugün açıklayacağı gümrük vergileri, ticaret savaşlarının başlangıcı olma özelliğini taşımıyor. Trump yönetimi şu ana kadar tüm ithal çelik ve alüminyuma yüzde 25, Meksika ve Kanada’dan gelen ürünlere %25 ve tüm ithal otomobil ve otomobil parçalarına 3 Nisan’da devreye girecek yüzde 25 gümrük vergisi koymuştu. “Kurtuluş Günü”, ABD Başkanı’nın 20 Ocak’ta göreve başlamasının ardından Kanada, Meksika ve Çin’e karşı başlattığı ticaret savaşındaki en büyük tırmanış olarak görülüyor.
600 MİLYAR DOLAR BEKLİYOR
Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karoline Leavitt gazetecilere yaptığı açıklamada, “Başkan, ülkemizi onlarca yıldır soyan haksız ticaret uygulamalarını geri alacak bir gümrük vergisi planı açıklayacak. Bunu Amerikan işçisinin menfaati için yapıyor” dedi. Trump’ın Ticaret Danışmanı Peter Navarro geçen hafta ABD’nin gümrük vergilerinden yılda 600 milyar gelir elde edebileceğini iddia etmişti. Fakat bu hesap bazı uzmanlar tarafından hatalı olabileceği yönünde eleştiriliyor. Ek gümrük vergileri ile birlikte tüketicilerin ithal mallardan uzaklaşması veya gümrük vergilerinin enflasyonist etkisiyle birlikte tüketicilerin doğrudan harcamalarını kısması halinde 600 milyar dolarlık hedefin tutturulamayabileceği de konuşulanlar arasında.
KÜRESEL EKONOMİ TEDİRGİN
ABD Başkanı Trump’ın yapacağı açıklamalar tüm dünyada gergin bir bekleyişe yol açtı. Ekonomistler, ABD ile ticaret ortakları arasında tam kapsamlı bir ticaret savaşının en kötü senaryoda 1.4 trilyon dolarlık bir küresel refah kaybına yol açabileceğini öngörüyor. İngiltere’deki Aston Üniversitesi’nin raporuna göre gümrük vergileri daha yüksek fiyatlara, azalan rekabet gücüne ve parçalanmış bir tedarik zincirine yol açacak.
AB’DEN MİSİLLEME PLANI
Trump’ın vergileri artırmasının en büyük etkisi Avrupa ülkelerinde yaşanacak. Vergilerin başta lüks mallar, otomobiller ve sağlık hizmetleri olmak üzere Avrupa’nın birçok kilit sektörünü etkilemesi bekleniyor. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, güçlü biçimde misilleme yapmaya hazır olduklarını söyledi. Avrupa Parlamentosu oturumunda konuşan Leyen, AB’nin müzakere edecek ve direnecek gücü bulunduğunu vurgulayarak, “Avrupa’nın elinde çok fazla kart var. Tüm seçenekler masada” dedi.
BRICS YAKIN TAKİPTE
Trump’ın beklenen açıklamasının öncesinde, pazar günü Çin, Güney Kore ve Japonya, aralarındaki serbest ticareti güçlendirme konusunda anlaştıklarını açıkladı. Öte yandan Brezilya Devlet Başkanı Lula Da Silva, Trump’ın ticaret savaşları nedeniyle mayıs ayında Rusya lideri Vladimir Putin ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile buluşacağını açıkladı. Brezilya, Rusya ve Çin aynı zamanda BRICS’in kurucu üyelerinden. Üç ülkenin de birbirleriyle sıkı ticari bağları mecvut.
HEDEF ÇİN Mİ
ABD lideri, seçim kampanyası sırasında Çin’e yüzde 60’a varan vergi artışı uygulayabileceğini açıklamıştı, ancak şimdiye kadar sadece yüzde 10’luk bir artış devreye girdi. Ekonomik boyutta Amerika’nın en yakın rakibi olan Çin’e uygulanacak ağır vergiler, küresel tedarik zincirlerini ve her sektörü altüst edecek bir sarsıntıya yol açabilir.
