Bir süredir rahatsız olan ve hastanede bulunan Erkin Koray’ın akciğer rahatsızlığı yüzünden hayatını kaybettiği öğrenildi. Usta isim müzik dünyamıza sayısız eser hediye etmiş, Anadolu’nun kültürel mirasını korumaya da büyük katkıda bulunmuştu. Erkin Koray, birçok türküyü yeniden düzenlemiş ve dinleyiciyle tekrar buluşturmuştu.
Erkin Koray’ın annesi Vecihe Koray usta bir piyano sanatçısı ve eğitmeniydi
KÜÇÜK YAŞTA PİYANO ÖĞRENDİ AMA O GİTARI SEÇTİ
Mustafa Erkin Koray 24 Haziran 1941 tarihinde İstanbul Kadıköy’de doğdu. Sanatçı bir ailede doğan Erkin Koray daha küçük yaşlarda, başarılı bir piyanist ve piyano eğitmeni olan annesi Vecihe Koray’dan piyano çalmayı öğrenmişti. Erkin Koray ilerleyen yıllarda piyanodan uzaklaştı ve gitar çalmayı öğrendi. Sanat yaşamında da kendine enstrüman olarak gitarı seçecekti.
İstanbul Alman Lisesi’nde eğitim gören Erkin Koray 1950’lerin ikinci yarısından itibaren okul arkadaşlarıyla Erkin Koray ve Ritimcileri adlı bir müzik grubu kurdu. Grup dönemin popüler şarkılarını çalıyordu. Erkin Koray 1960’lara kadar müzikle olan ilişkisini yarı amatör yarı profesyonel şekilde sürdürdü.
İLK 45’LİĞİNİ KAYDEDİP ASKERE GİTTİ
Usta sanatçı 1962 yılında müzikli mekanlarda programlar yapmaya başlamıştı. Bu sırada aldığı bir teklif sayesinde ilk 45’liğini kaydetme şansını yakaladı. Plağın bir yüzünde “Bir Eylül Akşamı”, diğer yüzünde ise “It’s So Long” adlı İngilizce bir parça yer alıyordu. Bu plak ancak 1966 yılında piyasaya çıkabildi. Çünkü Erkin Koray bu sırada askere gitmiş, 1963 – 1965 yılları arasındaki askerliğinde de Ankara’da Hava Kuvvetleri Caz Orkestrası’nda solist ve gitaristlik yapmıştı.
Usta sanatçı bir dönem müzikli restoranlarda da şarkı söylemişti
Askerden sonra Hamburg’a giden Erkin Koray burada The Hiccups adlı bir Alman grubu ile 2,5 ay çalıştı. Türkiye’ye döndüğünde The Hiccups’ta beraber çalıştığı bas gitarist Bernhard Weber, gitarist İlder Tokcan ve Fikret Zolan ile yeni bir grup kurdu. Bu dönemde artık saçlarını da uzatmaya başlamıştı ve herkesin onu hatırladığı görünümüne yavaş yavaş kavuşuyordu.
UZUN SAÇLARIYLA BİR SEMBOL OLDU
Koray, Türkiye’de uzun saçları ve müziğiyle beat müziğin temsilcisi haline geldi.1966’da İngilizce şarkılardan oluşan bir plak daha çıkardı ancak plak sadece 300 adet sattı. 1967 yılında basılan, bir yüzünde Kızları da Alın Askere, diğer yüzünde Aşk Oyunu adlı parçalar bulunan 45’liği ise onun için adeta bir dönüm noktası olacaktı. Özellikle Kızları da Alın Askere parçası Erkin Koray’ın geniş kitleler tarafından tanınmasında önemli rol oynamıştır ve onu ünle çapında tanınan bir isim haline getirdi.
Hürriyet Gazetesi tarafından düzenlenen Altın Mikrofon yarışmasında seslendirdiği “Meçhul” ve enstrümantal “Çiçek Dağı” ile şarkıları ile 4. Oldu. Ancak bu da Koray’ın müzik kariyerinde bir başka dönüm noktası olacaktı. Şarkıları çok sevilen usta sanatçının yaptığı anlaşmayla Meçhul ve Çiçek Dağı şarkıları piyasaya çıkarıldı. Plak sekiz yüz bin adet gibi büyük tiraj başarısına ulaştı.
Erkin Koray, Hürriyet’in düzenledği Altın mikrofon yarışmasında 4. olmuştu… Ancak yarışmada seslendirdiği şarkılar daha sonra plak olarak basıldı ve onun ünlenmesini sağladı
HÜRRİYET ALTIN MİKROFON YARIŞMASI’NDAN SONRA ŞANSI AÇILDI
60’lı yılların sonlarında ardı ardına gelen Anma Arkadaş, Hop Hop Gelsin, Sana Bir Şeyler Olmuş, Seni Her Gördüğümde gibi parçalarıyla artık tüm ülkenin tanıdığı ve sevdiği bir şarkıcı oldu Erkin Koray. 70’li yıllarda bir dönem Jethro Tull ve Pink Floyd gibi dönemin ünlü rock gruplarının şarkılarını yorumlayan Erkin Koray ve kurduğu gruplar daha sonra sanatçının özgün tarzını bu rock sound’una uygulamaya başladılar.
JOHN LENNON’DAN GELEN TEKLİFİ REDDETMİŞTİ
1971’de Fransa’da Beatles’ın efsanevi solisti John Lennon’la tanıştı. Erkin Koray Lennon’a yeni şarkısı “Mesafeler”i dinletti. Şarkıyı dinleyen Lennon, kendisine Avrupa’da kalmasını teklif etse de, Koray bu teklifi kabul etmedi ve Türkiye’ye geri döndü. 1970’lerin ortalarından sonra daha çok solo çalışmalar yapmaya başlayan Erkin Koray klasikleşmiş birçok esere imza attı. Erkin Koray 1975-1984 yılları arasında kısa sürelerde Türkiye’ye gelişleri dışında Hollanda, Almanya ve Kanada’da yaşadı. Sanatçının bu dönemdeki yaşantısı hakkında çok bilgi olmasa da Estarabim, Arap Saçı gibi çok bilinen eserlerini bu dönemde yayınladı.
Erkin Koray 1971’de John Lennon’la tanıştı… Ona şarkısını dinletti ve efsane isimden Avrupa’ya gelmesi için teklif aldı ancak Koray bu teklifi redddedip yurda dönmüştü
80’li yıllarda Türkiye’ye kesin dönüşünün ardından, ailevi sorunlar yaşamasından dolayı bu dönemi müzikal açıdan çok verimli geçmemişti. Ancak 1985-1990 yılları arasında belki en çok bilinen çalışması olan Çöpçüler ile büyük bir çıkış yaptı. Çöpçüler’in de yer aldığı Ceylan albümü 1985’te yayınlandı. Albümde Erkin Koray, davul dışında tüm enstrümanları kendi çalmıştı. Bir dönem müzikli restoranlarda bile çalıp söyleyen Erkin Koray’ın 1990 yılında yayınladığı Tamam Artık albümü eski ve yeni şarkıların karışık bulunduğu bir albüm oldu.
HAYATI HEP EKONOMİK SIKINTILAR İÇİNDE GEÇTİ
Hayatı genellikle ekonomik sıkıntılarla geçen Erkin Koray popüler çalışmaları ve çok sevilen şarkıları olmasına rağmen maddi açıdan rahata eremedi. Müziği kendine yaşam biçimi olarak seçmiş olan Koray, kendisiyle aynı dönemde müzik yapmış birçok sanatçı gibi o dönemlerde belirsiz olan telif hakları, sınırlı çalışma olanakları, sağlıksız bir yapıya sahip olan müzik piyasası ve müzik dinleyicisinin düşük alım gücü gibi nedenlerle ekonomik güçlüklerden kurtulamadı.
Her zaman yenilikçi, sentezlere açık, deneysel bir müzik çizgisi olan Erkin Koray; sıra dışı şarkı sözleri, kendine özgü vokalleri, uzun saçları, özgün kıyafetleri ve bunun gibi birçok özelliğiyle Türkiye’nin müzik tarihine ve özellikle de rock müziğe damgasını vurdu. Erkin koray’ın son albümü 1999 yılında yayımlanan yeni şarkılarının yanında eski şarkılarının yeni düzenlemelerinin bulunduğu Devlerin Nefesi oldu.
TÜRKÜDEN TÜRK SANAT MÜZİĞİNE, ROCK’TAN METAL’E HER TÜRDE ESER VERDİ
Anadolu rock, psychedelic rock ve hard rock türünde çok sayıda özgün eseri bulunan Erkin Koray’ın Cemalim, Köprüden Geçti Gelin gibi türkülere getirdiği yeni soluk, Nihansın Dideden, Kıskanırım gibi Türk sanat müziği eserlerini yorumlayışı unutulmazlar arasına girdi. Müziğimize sayısız eser bırakan Erkin Koray’ın Öyle Bir Geçer, Anma Arkadaş, Arapsaçı, Şaşkın, Sevince ve Yalnızlar Rıhtımı, Estarabim, Çöpçüler, Fesuphanallah gibi Arabesk-rock parçaların yanında, Mesafeler, Yağmur gibi psychedelic rock’a uzanan eserleri ve Krallar, Akrebin Gözleri gibi heavy metal’e yakın şarkıları nesiller boyunca ezberlendi ve çok sevilerek hafızalara kazındı.
KIZINA EVİNDE EĞİTİM VERMESİ ÇOK KONUŞULMUŞTU
Usta sanatçı bir dönem kızı Damla Koray’a evinde eğitim vermesi ve okula yollamamasıyla gündeme gelmiş ve konu çok tartışma yaratmıştı. Erkin Koray uzunca bir süredir kızı Damla Koray’la birlikte Kanada’da yaşıyordu. Damla Koray, babasının kendisini bile adını ilk defa duyduğu bulunmaz bir hastalığa yakalandığını ve bu akciğer hastalığı nedeniyle öldüğünü açıkladı. Damla Koray babası Erkin Koray’ın hayatını kaybettiğini “Bunun olmasına şaşırdım diyemem. Kendisi her konuda olduğu gibi bu konuda da ekstrem bir insan olduğunu kanıtladı” sözleriyle duyurdu.
